"Thị trường đang tăng mạnh vậy, có nên mua không anh?" - tin nhắn của một nhà đầu tư gửi cho tôi sáng nay.
Tôi dừng lại, mỉm cười nhớ về cuộc trò chuyện hồi tháng 3/2020. Khi đó VN-Index còn 650 điểm, cũng chính người này từng hỏi: "Thị trường giảm sâu quá, có nên chờ thêm không anh?"
Lúc thị trường ở đáy thì sợ mua. Bây giờ chỉ số đã lên tới 1.200 điểm lại sợ bỏ lỡ cơ hội.
Đây chính là điểm mâu thuẫn: cùng một người, nhưng lúc giá rẻ thì không dám mua, lúc giá đắt lại muốn nhảy vào. Và câu hỏi họ đặt ra luôn xoay quanh việc thị trường "tốt" hay "xấu".
Sự thật là 90% nhà đầu tư đang hỏi sai câu hỏi.
"Thị trường tốt hay xấu?" - đây là câu hỏi vô nghĩa. Vì câu trả lời luôn phụ thuộc vào việc bạn là ai và bạn đầu tư như thế nào.
Để rõ hơn, tôi kể về hai người bạn. Cả hai cùng đầu tư chứng khoán nhưng với quan điểm hoàn toàn trái ngược.
Anh A - một nhà đầu tư giá trị điển hình. Mỗi khi thị trường giảm mạnh, anh lại phấn khích: "Đợt sale năm rồi đây! FPT về 45 nghìn, VNM xuống 60 nghìn, cơ hội vàng để gom hàng."
Trong khi đó, anh B - người theo trường phái momentum - lắc đầu: "Giá đang giảm là xu hướng xấu. Tôi chỉ mua khi nào thấy đảo chiều rõ ràng."
Kết quả? Cả hai đều thành công, chỉ khác thời điểm.
Tháng 3/2020, khi thị trường sụp vì Covid (giảm 35%), anh A âm thầm thu thập. Anh B đứng ngoài quan sát. Đến cuối năm 2020, khi VN-Index hồi về 1.100 điểm, anh A đã lời hơn 70%. Anh bán dần khi thấy các cổ phiếu đạt giá trị hợp lý.
Nhưng câu chuyện chưa dừng ở đó. Đầu 2021, khi thị trường xác nhận xu hướng tăng mạnh, anh B bắt đầu vào tiền. Dù nhiều người cho rằng "thị trường đã đắt", anh B vẫn tìm được những cổ phiếu momentum mạnh, tăng gấp 2-3 lần trong năm 2021.
Bạn thấy đấy? Cùng một thị trường, người gọi là "tốt", người bảo "xấu". Cả hai đều có lời, chỉ là phương pháp và thời điểm khác nhau.
Sai lầm mà tôi thấy nhiều người mắc phải: Họ hỏi sai câu hỏi.
Thay vì hỏi "Thị trường có tốt không?", hãy hỏi:
- "Phương pháp đầu tư của tôi là gì?"
- "Giai đoạn thị trường này có phù hợp với cách chơi của tôi không?"
- "Tôi đã sẵn sàng cho kịch bản này chưa?"
- Tôi có lợi thế nào trong deal giao dịch này không?
- Tôi có chọn đúng cổ phiếu, và mua được giá chiết khấu?
Một người bạn trẻ từng than phiền: "Em làm theo đủ kiểu mà vẫn lỗ. Nghe người ta bảo thị trường xấu nên chờ, em chờ thì nó tăng. Nghe bảo thị trường tốt nên mua, em mua thì nó giảm."
Tôi chỉ hỏi một câu: "Em đã xác định rõ mình muốn đầu tư kiểu gì chưa?"
Bạn ấy lúng túng. Hóa ra suốt thời gian qua, em chỉ chạy theo "thị trường tốt xấu" mà quên mất việc quan trọng nhất: hiểu rõ bản thân.
Warren Buffett nổi tiếng với câu: "Hãy tham lam khi người khác sợ hãi." Nhưng ít ai nhận ra rằng lời khuyên này chỉ đúng với những người theo value investing như ông. Với momentum trader, họ cần làm ngược lại - mua khi thị trường đang tốt, momentum đang mạnh.
Bí mật của những nhà đầu tư thành công không phải là họ biết khi nào thị trường tốt hay xấu. Mà là họ biết rõ mình là ai, theo phương pháp nào, và khi nào là thời điểm phù hợp với cách chơi của họ.
XU HƯỚNG THỊ TRƯỜNG:
Thực tế, thị trường luôn có ba xu hướng: tăng, giảm, và đi ngang.
Mỗi giai đoạn lại phù hợp với một phương pháp đầu tư khác nhau. Thị trường giảm là cơ hội cho nhà đầu tư giá trị. Thị trường tăng là sân chơi của momentum trader. Còn thị trường đi ngang - tuy nhàm chán - lại là thời điểm tốt cho những người làm arbitrage hoặc trading ngắn hạn trong biên.
Chỉ có những người liên tục nhảy từ phương pháp này sang phương pháp khác mới không kiếm được lợi nhuận mà thôi.
Vậy nên lần sau khi muốn hỏi "thị trường có tốt không?", hãy dừng lại.
Thay vào đó, tự hỏi: "Tôi đang đầu tư theo phương pháp nào? Và thị trường hiện tại có tạo cơ hội cho phương pháp đó không?"
Đây mới là câu hỏi đúng. Và khi bạn có câu trả lời, bạn sẽ không còn phụ thuộc vào việc thị trường "tốt" hay "xấu" nữa.
Thị trường không tốt cũng không xấu. Nó chỉ đang ở một giai đoạn nào đó. Việc của bạn là nhận ra giai đoạn đó có phù hợp với chiến lược của mình hay không.
——————————-
P/S: Kênh tiktok của Duy : Mọi người hãy Follow nhé!
Tiktok failed to load.Enable 3rd party cookies or use another browser
Share this post